Oproep: Investeer nu in de wijkverpleging van morgen

De toekomst van de zorg is thuis. In de eigen omgeving herstellen mensen sneller. Goede zorg thuis staat of valt met deskundige wijkverpleging.

Maar is die wijkverpleegkundige er straks nog wel? De wijkzorg staat onder enorme druk. Daarom luiden 19 zorgorganisaties, waaronder Pantein, de noodklok. De toekomst van de wijkverpleging staat op het spel!

Zorg ontvangen we thuis, in onze eigen omgeving. Deskundige wijkverpleegkundigen zorgen ervoor dat mensen na een ziekenhuisbezoek snel weer naar huis kunnen. Thuis ontvangen ze complexe wondverzorging, behandeling bij kanker en andere specialistische verpleegkundige zorg. Ook verpleeghuiszorg voor ouderen vond zijn weg naar de wijk. Hierdoor brengt 95% van de Nederlanders hun laatste levensfase nu door in de eigen omgeving, omringd door mensen die ze kennen.

Wijkverpleging houdt de zorg toegankelijk. Ziekenhuizen, huisartsen en andere zorgverleners kunnen niet zonder. Maar, met de huidige financiering gaat de wijkverpleging kopje onder. Daarover luiden wij, 19 zorgorganisaties die samen het merendeel van deze complexe verpleegkundige zorg thuis mogelijk maken, de noodklok. Want wijkverpleging wordt nog steeds gefinancierd volgens het principe uurtje-factuurtje. Of het nu ‘traditionele’ zorg is, zoals hulp bij douchen of het aantrekken van steunkousen, of juist het toedienen van chemotherapie thuis of het verzorgen van complexe wonden: alles gaat volgens hetzelfde, ontoereikende tarief. Wijkverpleging komt maandelijks geld tekort. Dat is bij de overheid en verzekeraars bekend. Het niet-kostendekkende tarief wordt al jaren hapsnap aangevuld met subsidies, tijdelijke regelingen en compensaties. Het is een lappendeken van bureaucratische, onvoorspelbare en ontoereikende financieringsvormen die het inmiddels onmogelijk maken om wijkverpleging te organiseren en ons voor te bereiden op de toekomst.

Rek is eruit
Voor steeds meer zorgprofessionals in de wijk is de rek eruit. Ondanks het mooie en uitdagende werk kiezen zij voor andere beroepen. Corona heeft het proces van uitstroom versneld. Met de huidige bekostiging zijn wij onvoldoende in staat om goed werkgever te zijn voor een onmisbare beroepsgroep. Daardoor wordt het steeds moeilijker om specialistische functies in te vullen, met het risico dat deze binnenkort helemaal verdwijnen. Het gevolg: patiënten kunnen niet meer thuis herstellen met hulp van hun wijkverpleegkundige. In plaats daarvan blijven ze langer in het ziekenhuis of worden ze doorverwezen naar een verpleeghuis. Maar dat is alleen een alternatief op papier: ook ziekenhuizen en verpleeghuizen hebben die ruimte niet.

Investeren of interen
Alleen door te investeren in nieuwe vormen van zorgverlening kunnen we zorg thuis blijven verlenen en voorkomen dat de zorg vastloopt. Juist nu de zorgvraag door vergrijzing enorm toeneemt, terwijl er steeds minder mensen beschikbaar zijn om zorg te leveren. Helaas is de werkelijkheid voor veel zorgorganisaties heel anders: zij kunnen niet investeren, maar zijn gedwongen om de laatste reserves op te maken en zien medewerkers vertrekken.

Daarom pleiten we voor een eerlijke, transparante en toekomstbestendige financiering van de wijkverpleging. De wijkverpleging hoeft geen vetpot te zijn, maar we hebben wel meer rendement nodig om te kunnen investeren in de toekomst. En om ervoor te zorgen dat er zorgprofessionals zijn die de toekomst mogelijk kunnen maken. Een toekomst van langer zelfstandig thuis wonen met passende zorg. Die opgave kunnen we samen aan: zorgprofessionals, organisaties en financiers. Als we de mogelijkheden er maar voor creëren.

Deze oproep wordt gezamenlijk naar buiten gebracht door de 19 zorgorganisaties:
Aafje, Amstelring, Antonius Zorggroep, Archipel Thuis, Espria (Icare, Evean en Zorggroep Meander), Florence, Laurens, Opella, Pantein, Rivas, Santé Partners, Sensire, STMG, Thebe, TWB, Vitalis, Vivent, Zorgboog, Zuidzorg, ZZG zorggroep.